به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، دکتر مصطفی فضائلی عضو هیأت علمی دانشگاه قم در پنجمین پیش نشست همایش بین المللی حقوق بین الملل و مخاصمات مسلحانه در منطقه که با موضوع تحولات افغانستان از منظر حقوق بشردوستانه بین المللی و به همت دانشگاه قم و همچنین با همکاری انجمن علمی حقوق بین الملل واحد خواهران این دانشگاه برگزار شد گفت: مسئله تروریسم بسیار دیرینه و دارای سابقه ای تاریخی است.

وی افزود: امروزه همه می دانیم که جنایات تروریستی ممکن است از سوی دولت ها نیز اتفاق بیافتد.

فضائلی خاطرنشان کرد: تروریسم در دو قالب داخلی و بین المللی را در عصر حاضر مشاهده می کنیم؛ تروریسم بین المللی لزوماً به این معنا نیست که حتماً از سوی عناصر خارجی اتفاق بیافتد؛ نقض تعهدات بین المللی حتی از سوی دولت ها و در اثر مخاصمات داخلی می تواند از مصادیق تروریسم به شمار آید.

عضو هیأت علمی دانشگاه قم تروریسم دولتی را از مصداق های نقض تعهدات بین المللی دانست و گفت: در مورد قتل خاشقچی دولت عربستان مرتکب تروریسم دولتی شد.

وی تصریح کرد: گاهی اوقات تروریسم در بستر مخاصمه مسلحانه اتفاق می افتد و به مقوله حقوق بین الملل بشردوستانه گره می خورد.

فضائلی با اشاره به اینکه تروریسم مسلحانه یا از طریق نیروهای مبارز و یا گروه های تروریستی به وقوع می پیوندد افزود: در موضوع تروریسم مشکل نبود تعریف را نداریم اما تکثر تعاریف معضل مهمی در این زمینه است.

عضو هیأت علمی دانشگاه قم بیان داشت: ایجاد رعب و وحشت و وادار کردن دولت یا سازمانی به انجام و یا عدم انجام علمی را می توان دو عامل مهم در زمینه های معنوی وقوع تروریسم دانست؛ زیرا ممکن است فعالیت تروریستی در حالت معنوی آسیب هایی را به جامعه یا سازمان مورد هدف وارد کند.

وی گفت: تهدید به خشونت، ایجاد رعب و وحشت برای جلب توجه و حمله به افراد غیرنظامی حتی کارمندان غیرمسلح سازمان های نظامی از مصادیق ارتکاب جرم تروریستی به شمار می آیند.

فضائلی اظهار کرد: عملیات تروریستی اگر در بستر مسلحانه بین المللی و یا غیربین المللی واقع شود بسته به میزان و نوع خسارات آن می تواند مصداق جنایت جنگی، جنایت علیه بشریت و حتی نسل کشی شناخته شود.

عضو هیأت علمی دانشگاه قم با تأکید بر ماده ۳ بند D اساسنامه دادگاه ویژه سیرالئون عنوان داشت: در این ماده تصریح دارد بر اینکه ژنوساید به هر شکلی از مصادیق تروریسم است.

وی گفت: هدف از انجام عملیات نظامی پشیمان، تسلیم و یا وادار کردن طرف مقابل به اتخاذ تصمیمی می باشد و این یک اصل عام در عملیات جنگی است.

فضائلی ادامه داد: وضعیت افغانستان از سال ۱۹۷۸ به این سو مخاصمه مسلحانه شناخته شده است؛ این مخاصمه از اکتبر ۲۰۰۱ تا ۱۹ ژوئن ۲۰۰۲ به صورت بین المللی و علیه طالبانِ ۱ بود؛ اما از ژوئن سال ۲۰۰۲ به صورت غیربین المللی و با حمله آمریکا به این کشور ادامه پیدا کرد.

عضو هیأت علمی دانشگاه قم وضعیت افغانستان تاکنون را مخاصمه غیربین المللی برشمرد و خاطرنشان کرد: این امر مورد تصریح صلیب سرخ جهانی و شورای امنیت سازمان ملل قرار گرفته است.

وی گفت: حمله به غیرنظامیان، مدارس، سربازگیری کودکان زیر ۱۵ سال، حمله به اماکن عبادی، بیمارستان ها و اهداف غیرنظامی از اعمالی است که طالبان متهم به ارتکاب آنها می باشد.

فضائلی بیان داشت: در لایحه ۲۰۰۶ صادر شده از سوی طالبان مشخصاً اعلام شده معلمان و ملاهایی که به آموزش مغایر با اصول اسلام ادامه دهند باید کشته شوند؛ لزوم تعطیلی سازمان های غیردولتی خارجی و به آتش کشیده شدن مدارسی که خلاف این حکم عمل کنند نیز از دیگر مواد این لایحه بوده است.

عضو هیأت علمی دانشگاه قم وی ضمن بیان مهمترین مؤلفه وقوع ژنوساید افزود: قصد خاص بر ارتکاب قتل اعضای یک گروه، ایراد آسیب شدید روحی یا جسمی، تحمیل شرایطی که منجر به نابودی کلی یا جزئی اعضای آن و حتی جلوگیری از زادولد آنان مهمترین مؤلفه واقع شدن ژنوساید است.

وی اظهار کرد: صرف اینکه تروریسم با انگیزه های ملی، نژادی، قومی یا مذهبی صورت گیرد از مصادیق ژنوساید نیست بلکه مصداق جنایت ضدبشری می باشد.

فضائلی گفت: همه اعمال تروریستی که از سوی گروه های درگیر در مخاصمه مسلحانه در افغانستان انجام گرفته است با قطع نظر از تابعیت مرتکبان بر اساس حقوق بین الملل بشردوستانه قابل پیگیری هستند.